พื้นที่สาธารณะหรือ Public space เป็นสิ่งสำคัญมากของเมือง ไม่ว่าจะเป็น สวนสาธารณะ ลานคนเมือง หรือ ทางเดินสาธารณะ หากเป็นเมืองที่ดี มักมีการออกแบบพื้นที่เหล่านี้ให้ผู้คนรู้สึกอยากใช้งาน ออกแบบสวยงามเป็นพื้นที่เชิดหน้าชูตาของเมือง ซึ่งเมืองไทยเราปัจจุบันก็กำลังมีพื้นที่สวยงามเหล่านั้นเพิ่มมากขึ้น
.
แต่ส่วนตัวผมมองว่า นอกเหนือจากเรื่องของความสวยงาม อีกสิ่งที่สำคัญที่สุดของพื้นที่สาธารณะก็คือ ออกแบบให้ทุกคนสามารถใช้งานได้อย่างเท่าเทียมกัน หรือก็คือ Universal Design ใครที่ไปต่างประเทศมาแล้ว อาจพบว่าเมืองเหล่านั้น มีความน่าอยู่อย่างมาก หนึ่งในปัจจัยก็คือ พื้นที่สาธารณะที่ออกแบบสำหรับทุกคน
.
- Thinking for all users
หนึ่งในปัจจัยที่นักวางแผน หรือนักออกแบบบางส่วนมองข้ามไป คือ เมืองไม่ได้มีคนวัยทำงาน ที่มีกำลังวังชาแข็งแรง เพียงกลุ่มเดียว บางโปรเจคอาจออกแบบสวยงามมาก แต่คนวัยชรา หรือเด็กอาจใช้งานไม่ได้ ซึ่งพื้นที่สาธารณะที่ดี ควรรองรับคนทุกกลุ่มเป็นพื้นฐานสำคัญ ตั้งแต่เด็ก คนวัยรุ่น วัยทำงาน คนชรา รวมถึงคนที่ใช้รถเข็น ผู้ทุพพลภาพต่างๆ สามารถใช้งานได้อย่างเท่าเทียมกัน และมีการคิดคำนึงถึงเผื่อเอาไว้เรียบร้อย
.
ตัวอย่างที่เราพอจะเห็นได้ เช่น ตามอาคารสาธารณะในยุโรป ที่มีการออกแบบทางลาด ลิฟต์ผู้พิการ หรือ ระบบให้เด็กใช้งานได้อย่างปลอดภัย
.
- One design does not fit all
เรามักจะเห็นบ่อยๆ ว่างานออกแบบในพื้นที่สาธารณะนั้น หลายที่มักจะเอาต้นแบบจากที่เดียวกัน หรือหน่วยงานรัฐเดียวกันออกแบบและจัดการ ซึ่งอาจเกิดการเอาแบบเดิม เอาวิธีของพื้นที่หนึ่งมาใช้ซ้ำ แต่ Public Space ที่ดี ก็จะต้องมีการปรับเปลี่ยนตามบริบท ให้เข้ากับพื้นที่ และรับฟังผู้คนที่มาใช้งานในนั้นให้มากที่สุด ยกตัวอย่างเช่น การออกแบบสวนสาธารณะ Leitchcroft Park ที่ประเทศแคนาดา ไม่ได้เป็นสวนตามแบบปกติ ที่มีม้านั่งยึดติดกับที่ แบบม้านั่งตามสวนสาธารณะทั่วไป
.
สวนนี้มีการออกแบบให้ตอบโจทย์ของคนในชุมชนย่านนั้นที่เป็นคนเอเชียใต้ ที่ชอบการมีตติ้งและพบปะเป็นกลุ่ม ที่นั่งในสวนจึงเคลื่อนย้ายได้ ให้คนมาใช้งานในสวนปรับเปลี่ยนได้ตามชอบ
.
- Consider Gender Dynamics
ในต่างประเทศหลายๆ ที่เริ่มมีการคำนึงที่มากกว่าเรื่องวัยหรือเจนเนอเรชั่นคนใช้งาน ยังมีการออกแบบคำนึงถึงความหลากหลายทางเพศสภาพด้วยเช่นกัน เป็นพื้นที่สาธารณะที่ไม่จำกัดแค่เพศใดเพศหนึ่ง หรือเจาะจงกิจกรรมของเพศใดเพศหนึ่ง แต่เปิดกว้าง เป็นพื้นที่ยืดหยุ่นรองรับทุกกิจกรรมสร้างสรรค์ของคนทุกเพศทุกวัย อาทิ Burnside Park ที่อเมริกา ที่มีออกแบบ Facilities ต่างๆ ให้รองรับกิจกรรมที่หลากหลาย ยืดหยุ่นได้
.
ระยะหลัง ประเทศไทยเราเองก็เริ่มตระหนักถึงสิ่งนี้ เพิ่งมีการพูดถึงและมีกฎหมายเกี่ยวกับเรื่องนี้ ก็ต้องติดตามกันต่อไปครับ
.
- Safety ความปลอดภัยเป็นเรื่องสำคัญ
อีกสิ่งที่จำเป็นมากของพื้นที่สาธารณะก็คือ ความปลอดภัยของคนใช้งานทุกเพศทุกวัย และทุกกลุ่ม บรรดางานออกแบบพื้นที่สาธารณะหลายแห่งแม้จะสวยงาม แต่ก็ชวนตั้งคำถามถึงความเหมาะสม เช่น ออกแบบโดยไร้ตัวบอกเส้นทางสำหรับผู้พิการทางสายตา หรือทางเดินริมน้ำ ริมสถานีรถไฟที่ไม่มีรั้วกั้น หรือตัวชี้ขอบเขต ป้องกันคนเผลอพลัดตกลงไป
.
หนึ่งในตัวเลือกที่ควรติดตั้งเพื่อความปลอดภัยในพื้นที่สาธารณะนี้ก็คือ บล็อกผู้พิการทางสายตา หรือ จะเรียกกันว่า Braille Block ซึ่งต้นกำเนิดมาจากประเทศญี่ปุ่น ที่ออกแบบให้คนพิการทางสายตาได้รู้เส้นทางได้ จากปุ่มบล็อกที่พื้น เรามักเห็นทางสาธารณะต่างๆ ในญี่ปุ่นมีการออกแบบและใส่ใจติดตั้งตัวบล็อกนี้เอาไว้เสมอ ก่อนจะนิยมไปทั่วโลก
.
ซึ่งมีอยู่ 2 แบบ คือปุ่มแบบเส้นยาว หมายถึงให้เดินไป และ ปุ่มแบบกลมที่หมายถึงให้หยุด ที่ใช้กับบริเวณทุกจุดตัดทางหรือ เป็นถนนหรือบันไดแล้ว ซึ่งทางเดินถนนเป็นสิ่งที่คนออกแบบและวงการก่อสร้าง ควรตระหนักและใช้ให้ถูกต้อง
.
เบรล์บล็อก Braille Block นี้ คนไทยอาจคุ้นเคยว่ามันมีสีเหลือง โทนสว่าง เพื่อให้มองเห็นได้ง่าย เพราะตัวบล็อกนี้ยังใช้กับคนที่สายตาพอมองเลือนรางได้เห็นชัดเจนมากขึ้น แต่ผู้ออกแบบหลายคนก็ดูจะกังวลเพราะโทนสีของ Braille Block อาจไม่เข้ากับงานออกแบบของท่าน หรือบางรุ่นทำจากวัสดุที่ไม่แข็งแรง สกปรกง่าย
.
วันนี้ทาง KENZAI จึงอยากนำเสนอกระเบื้อง Braille Block สำหรับงานออกแบบ Public space ซึ่งก็คือ กระเบื้องรุ่น KENZAI PLUS ซึ่งออกแบบตามมาตรฐาน Universal Design ไม่ได้เพื่อสำหรับผู้พิการทางสายตาและสายตาเลือนรางอย่างเดียวเท่านั้น คนทุกกลุ่มสามารถใช้งานและเป็นประโยชน์ได้ ด้วยเป็นกระเบื้องผิวสัมผัสต่างระดับที่ทำจากเซรามิก ช่วยเตือนคนได้ทุกคนได้รับรู้ถึงขอบเขต จุดต่างระดับ และจุดที่อาจอันตราย
.
บางครั้งเราอาจเดินเล่นโทรศัพท์มือถือ แล้วเดินลืมดูทางรอบข้าง การปู KENZAI PLUS เวลาเท้าเราไปสัมผัส เราจะบอกถึงความแตกต่างจากพื้นธรรมดาได้ ใช้งานกับพื้นที่ เช่น บนชานชาลารถไฟฟ้า ทางข้างถนน จุดขึ้นบันไดสะพานลอย เพิ่มความปลอดภัยให้คนใช้งานทุกกลุ่มทุกเพศทุกวัย
.
KENZAI PLUS มีทั้งรุ่นแบบปุ่มกลมสำหรับหยุดและปุ่มทางยาวสำหรับให้เดินไปข้างหน้า กระเบื้องของเราผลิตด้วยมาตราฐานระดับสากล จึงมีผิวกระเบื้องที่แข็งแกร่ง ทนทาน สามารถรองรับการใช้งานในพื้นที่สาธารณะได้อย่างดี ออกแบบรองรับได้กระทั่งน้ำหนักรถยนต์ จึงสามารถใช้งานแบบ Heavy duty ได้
.
ทนต่อสภาวะอากาศภายนอกของประเทศเราได้สบาย และสามารถทำความสะอาดได้ง่าย ทุกท่านจึงไม่ต้องกังวลถึงความสกปรกหรือรอยเปื้อนมากอย่างแต่ก่อน
.
KENZAI PLUS ยังมีกระเบื้องหลากหลายสีมากถึง 18 สีเพื่อให้ท่านเลือกให้เหมาะสมที่สุดกับงานออกแบบของท่าน ซึ่งการออกแบบกระเบื้องบล็อกเหล่านี้ไม่ได้มีข้อกำหนดบังคับว่าต้องสีใดสีหนึ่ง ขอเพียงให้แตกต่างจากพื้นเดิมก็เป็นอันใช้ได้ ดังนั้นท่านจึงสามารถเลือกสีบล็อกตามชอบจากทางคอลเลคชั่นของเรา หรือหากใครที่ต้องการสั่งสีพิเศษทางเราก็สามารถรับผลิตให้กับท่านได้
.
หากท่านผู้ออกแบบหรือเจ้าของโครงการท่านใด กำลังมองหากระเบื้องชนิดนี้สามารถติดต่อสอบถามกับทางเพจเราได้เลยครับ
.
นอกจากนี้ทาง KENZAI ยังมีกระเบื้องอีกมากมายหลายรุ่น หลายขนาดและสีสันให้เลือกตรงตามความต้องการของโครงการท่าน สามารถติดต่อทางนี้เพื่อขอข้อมูลเพิ่มเติมได้เลยครับ
.
อ้างอิง
https://www.planning.org/planning/2021/spring/well-designed-public-spaces-are-inclusive-ones/
—————————–
หากท่านใดสนใจกระเบื้องของทางเรา สามารถติดต่อสอบถามกับทางเพจเราได้เลยครับ
Inbox : http://m.me/kenzaiceramics
Line : https://lin.ee/8OWMij2
Tel : 02-692-5080-90