ถ้าให้สถาปนิกและนักออกแบบทั้งหลายต้องเลือกสถาปนิกชื่อดังและทรงอิทธิพลที่สุดของยุคโมเดิร์นมาหนึ่งคน ผมเชื่อว่าเลอกอร์บูซีเย (Le Corbusier) สถาปนิกชาวสวิส สัญชาติฝรั่งเศสคนนี้ จะต้องเป็นหนึ่งในรายชื่อที่ติดโผนี้อย่างแน่นอนครับ และวันนี้เพจเคนไซเราจะพาทุกท่านไปทำความรู้จักผลงานของสถาปนิกชื่อดังท่านนี้บางส่วนกันครับ ที่หลายคนได้ยกย่องให้เป็นมาสเตอร์พีซแห่งสถาปัตยกรรมโมเดิร์น
.
.
งานโมเดิร์นหรือสถาปัตยกรรมสมัยใหม่ เป็นรูปแบบและคำเรียกอาคารที่รูปทรงมาจากฟอร์มเรขาคณิตเรียบง่าย ไม่มีการประดับตกแต่ง ที่บางคนเรียกว่า อาคารที่เป็นกล่อง มีการใช้วัสดุสมัยใหม่อย่างคอนกรีต เหล็ก และกระจก ซึ่งหนึ่งในคนที่สร้างและบุกเบิกงานแนวนี้ขึ้นมาก็คือ เลอกอร์บูซีเย นั่นเองครับ
.
.
[อาคารกล่องที่ล้ำยุค]
ในปี ค.ศ. 1927 หรือที่ตรงกับพ.ศ. 2470 ช่วงต้นยุครัชกาลที่ 7 ของไทย หากเรานึกถึงอาคารยุคนั้น เราอาจเห็นภาพวังเจ้านาย บ้านคุณหญิงคุณชายแบบในละครปริศนา
.
แต่บ้าน Houses 14 และ 15 ที่ออกแบบโดยเลอกอร์บูซีเย ในปีนั้นร่วมกับ Pierre Jeanneret ซึ่งเป็นลูกพี่ลูกน้องกัน บ้านสองหลังนี้คือหนึ่งในบ้านของ Deutscher Werkbund ที่เมืองสตุ๊ตการ์ท ประเทศเยอรมันนี ที่นิทรรศการออกแบบบ้านสำหรับชนชั้นกลาง ซึ่งบ้านสองหลังนี้เรียกได้ว่าล้ำยุคอย่างมาก
.
.
อาคารกล่องดูเรียบจนคนในยุคนั้นรู้สึกว่าดูแล้วกระอักกระอ่วน ไม่ค่อยสบายใจ มันดูไม่เหมือนบ้านในมุมมองของคนยุคนั้น มีบางคนกล่าวว่าบ้านของเลอกอร์บูซีเยดูแย่ที่สุดในนิทรรศการ แต่พอเวลาผ่านเกือบ 100 ปี เรามองย้อนกลับไปจะพบว่างานของเลอกอร์บูซีเยเหมือนเพิ่งสร้างเสร็จไม่นานนี้เอง ดูงดงามล้ำสมัยเหนือกาลเวลา
.
“บ้านคือกล่องที่ลอยในอากาศ”
คือหนึ่งในคำนิยามที่ เลอกอร์บูซีเย พูดเองถึงบ้าน Villa Savoye ซึ่งเป็นผลงานที่เขาได้ออกแบบเมื่อปี 1931 หรือ 92 ปีที่แล้ว ในยุคที่บ้านอาคารตะวันตกยังเป็นอิฐหรือไม้มีการประดับประดามากมาย งานของเขาได้ออกแบบได้ดูราบเรียบ ราวกับเป็นกล่องสีขาวที่ลอยอยู่กลางอากาศ ฉีกภาพจำของบ้านทั่วไปโดยสิ้นเชิง ดูทันสมัยมากเหมือนกับเพิ่งสร้างเมื่อไม่กี่สิบปีก่อน
.
.
“หลัก 5 ข้อ ทางสถาปัตยกรรม”
เลอกอร์บูซีเย ยังได้มีการใช้บ้านหลังนี้ในการอธิบาย five points of architecture กฎ 5 ข้อ ของสถาปัตยกรรมแบบใหม่ที่กำลังเกิดขึ้นของเขา ที่มีการใช้โครงสร้างคอนกรีตทำให้สามารถสร้างสิ่งที่อยู่นอกกรอบอาคารแบบเดิม ๆ ซึ่งประกอบไปด้วย
- Pilotis หรือก็คือการใช้เสาลอย ซึ่งปัจจุบันเรามาอ่านเราก็คงสงสัยว่ามันก็เป็นรูปแบบอาคารที่พบได้ทั่วไปนี่นา แต่ต้องทำความเข้าใจครับว่า อาคารฝรั่งในสมัยก่อนมีการใช้ผนังรับน้ำหนัก การใช้เสาคอนกรีตลอยตัวแยกออกจากผนังและยกใต้ถุนอาคารของ Villa Savoye เป็นอะไรที่ใหม่มาก
- Free Floor Plan เมื่อเสาลอยตัวแล้วไม่ต้องวางผนังรับน้ำหนักที่จำกัดรูปแบบและขนาดห้อง ก็ทำให้ได้ผังห้องที่เป็นอิสระ ออกแบบได้ตามการใช้งาน
- Free Façade ผนังเปลือกอาคารเมื่อแยกออกจากส่วนโครงสร้างที่รับน้ำหนักแล้วก็สามารถออกแบบได้อิสระ ตามที่ต้องการ
- Horizontal window หน้าต่างทางยาว เปิดมุมมองทัศนียภาพแนวกว้างเป็นครั้งแรก
- Roof Garden การทำดาดฟ้าให้เป็นสวน สร้างพื้นที่สีเขียวให้คนใช้งานอาคาร
ซึ่งหลัก 5 ข้อ เหล่านี้มีอิทธิพลต่อวงการสถาปัตยกรรมโมเดิร์นอย่างมาก หลักหลายอย่างเรายังใช้กับอาคารมาจนปัจจุบัน และงานของเลอกอร์บูซิเย ก็เป็นตัวอย่างและแรงบันดาลใจให้นักออกแบบและสถาปนิกมากมายทั่วโลกเลยครับ
.
อ้างอิง
https://archeyes.com/the-villa-savoye-le-corbusier/
.
Re-Use Material นำวัสดุเก่ามาสร้างอาคารใหม่ แบบ Kengo Kuma
texture and pattern of brick การสร้างผนังอาคารสไตล์แพทเทิร์นแบบอิฐ
